بهعنوان کسی که در حوزه استفاده از داده برای کاربردهای کسبوکار (Business Analytics) فعال هستم، با لایههای مختلف مفهوم حاکمیت داده در کارم مواجه هستم. البته به خوانندگان باید یادآوری کنم که تخصص من حوزه حاکمیت داده نیست و این مقاله را صرفاً از منظر یک استفادهکننده از داده نوشتم تا افرادی که در لایه […]
مدیریت عملیات
رابط برنامهنویسی نرمافزار (API): یک ابزار فنی یا دارایی استراتژیک کسب و کار؟
اگر تخصصتان در حوزه فناوری اطلاعات باشد احتمال زیاد واژه رابط برنامهنویسی نرمافزار (Application Programming Interface – API) را زیاد شنیده باشید. از منظر فنی API به نرمافزارها امکان دسترسی به دادهها و تعامل با اجزای نرمافزار خارجی، سیستمعاملها یا میکرو سرویسها (Microservices) را میدهد. اما امروزه این واژه تنها یک اصطلاح فنی در […]
چرا درک سیستمهای ذخیره–جریان اهمیت دارد؟
سیستمهای ذخیره-جریان (Stock-Flow) جزء اصلی تشکیلدهنده سیستمهای پویا هستند. فهم این سیستمها به فهم بهتر بسیاری از پدیدهها در دنیای کسبوکار و به شکل عامتر در زندگی کمک میکند و میتواند منجر به تصمیمات بهتری شود. در این مقاله به مثالهای متنوعی از کاربردهای سیستمهای ذخیره جریان برای فهم پدیدهها میپردازم. این سیستمها از […]
تحلیل علل ریشهای (Root Cause Analysis) چیست؟
به نسبت در دنیای پزشکی، تفاوت بین درمان بیماری و تسکین نشانههای آن قابلفهمتر است. کسی که شکستگی مچ حاد دارد نیاز به عمل جراحی برای درمان دارد، درحالیکه داروی مسکن صرفاً درد ناشی از شکستگی را تخفیف میدهد. ولی در بسیاری از حوزههای کاربردی شناسایی عوامل یک مشکل و پیدا کردن راهکار برای […]
مقدمهای بر مفاهیم کیفیت داده
یکی از موضوعاتی که در بسیاری از پروژههای داده که تاکنون درگیر آن بودم، برجسته بوده اهمیت کیفیت داده (Data Quality) است. کیفیت داده موضوعی است که شاید در ادبیات حوزه علم داده (Data Science) کمتر به آن پرداخته شده ولی در هنگام اجرای پروژههای واقعی داده با آن زیاد مواجه خواهید شد. بهخصوص […]
موردکاوی شیرینی فروشی سمانه
سمانه در حال اتمام دوره کارشناسی رشته مدیریت در یکی از دانشگاههای بزرگ تهران است. او همواره یکی از سرگرمیهایش پخت شیرینی بوده است. سمانه به همراه دوستش تصمیم میگیرد تا این علاقه را تبدیل به یک کسبوکار کند. برای شروع، آنها بازار هدف خود را دانشجویان دانشگاه قرار میدهند. هدف آنان این است که […]
موردکاوی فرآیند پردازش درخواستها در موسسه خیریه اقدام فوری (Action Response)
“اقدام فوری” یک موسسه خیریه مستقر در لندن است که خود را وقف پاسخ سریع به وضعیتهای حساس در سراسر جهان کرده است. این موسسه توسط سوزان اِنتینی (Susan N’tini)، که هماکنون مدیرعاملش نیز است تأسیس گردیده و هدفش آن است که برای پروژههای کوچک کمکهای مالی کوتاهمدت فراهم آورد تا زمانی که آنها بتوانند […]
مسئله فرماندهان بیزانسی
مسئله فرماندهان بیزانسی (Byzantine Generals Problem) شرایط فرضی را بحث میکند که در آن افراد باید بدون حضور یک نظارتگر مرکزی، در مورد یک اقدام به اجماع برسند. دشواری آنجا پیش میآید که بازیگران باید در شرایطی تصمیمگیری کنند که همراه با عدم قطعیت، اطلاعات نادرست و حتی فریبدهنده است. من در این مقاله […]
قانون لیتل و کاربردهای آن
در مدیریت اصول و قوانین بسیار کمی وجود دارند که بتوان آنها را در شرایط متنوعی بکار برد. قانون لیتل (Little’s Law) در مورد سیستمهای صف (Queueing Systems) یکی از این موارد استثناء است. این قانون به دلیل سادگی و پیشفرضهای اندکی که بر آن حاکم است، کاربردهای گستردهای دارد. به همین دلیل موردتوجه […]
آیا وجود حاشیه اطمینان، همواره اطمینانبخش است؟
یکی از مدلهای ذهنی رایج در بین مدیران بهمنظور کاهش ریسک، در نظر گرفتن حاشیه اطمینان (Margin of Safety) در تصمیماتشان است. در مهندسی بسیار رایج است که اگر شما میخواهید یک سیستم را برای ظرفیت مشخصی از کاربری طراحی کنید، ظرفیت اضافهای (Spare Capacity) را برای حالتی که ممکن است سیستم دچار مشکل […]
ناهمسانی در مدیریت خدمات: هزینه یا فرصت؟
در دیدگاه سنتی به مدیریت خدمات (Service Management)، ارائه خدمت یک نوع مصالحه (Trade-off) بین میزان رضایت مشتری و هزینه تحمیلشده محسوب میشود. این دیدگاه ارائه خدمات را به شکل فرآیندی میبیند که در آن ورودیهایی شامل نیروی کار، مواد اولیه و فنّاوری به محصولات و خدمات ارزشمند برای مشتریان تبدیل میشوند. در چنین […]
ریسک و ندانستههای ناشناخته
اینطور به نظر میرسد وقوع حوادثی مانند تصادف دو قطار مسافری در منطقه هفتخوان در آذرماه سال ۱۳۹۵ و یا آتشسوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو در دیماه همان سال باوجود ابعاد تلفات و خساراتی که داشتند، قابلانتظار نبودند؛ بنابراین ممکن است چنین جمعبندی شود که نمیتوان با چنین حوادث مهیبی که قابلتصور و یا […]
مدیریت زمان انتظار مشتریان: مدیریت حافظه
اگرچه انتظار کشیدن از سوی مشتری برای دریافت خدمت میتواند باعث نارضایتی او شود، شرکتهای خدماتی میتوانند از این فرصت بهره ببرند و تجربه او را در زمان انتظار (Waiting Time) مدیریت کنند. اشاره شد که راهکارهای مبتنی بر رویکرد مدیریت عملیات رفتاری به دنبال اثر مثبت گذاشتن بر روی ادراک مشتری از زمان انتظار […]
مدیریت زمان انتظار مشتریان: مدیریت احساسات
در مقاله اول اشاره کردم که گرچه زمان انتظار (Waiting Time) در دید مشتری میتواند مسئله منفی باشد، برخی شرکتهای پیشرو در بخش خدمات به دنبال آن هستند تا به روشهای گوناگون از این زمان بهعنوان فرصتی برای افزایش رضایتمندی مشتریان خود استفاده کنند. همچنین اشاره کردم روشهای مبتنی بر تئوری صف (Queuing Theory) به […]
مدیریت زمان انتظار مشتریان: طراحی صف
زمان انتظار (Waiting Time) از دید مشتری میتواند مأیوسکننده، آزاردهنده، زمانبر و هزینهبر باشد. ولی امروزه برخی شرکتهای خدماتی زمان انتظار را نهتنها به چشم یک معضل نگاه نمیکنند بلکه به روشهای گوناگون از این زمان بهعنوان فرصتی برای افزایش رضایتمندی مشتریان خود استفاده میکنند. تکنیکهای مدیریت صف مبتنی بر تئوری صف (Queuing Theory) […]
چرا درک واریانس اهمیت دارد؟
نیکولو ماکیاولی (Niccolò Machiavelli) سیاستمدار و فیلسوف ایتالیایی دوران رنسانس در کتاب خود شهریار (The Prince) خطاب به شاهزادگان (مدیران دوران رنسانس) توصیه میکند وقتی مشکلی در مملکتتان رخ میدهد، بخصوص آنهایی که ممکن است شما را بهشدت وحشتزده کند، بلافاصله واکنش نشان ندهید، بهترین سیاست این است که در تصمیمگیری خود تأخیر بیندازید. […]
مدیریت عملیات رفتاری چیست؟
مدیریت عملیات رفتاری (Behavioral Operations Management) یکی از شاخههای جدید در حوزه مدیریت عملیات است که به بررسی اثر حضور و نقش انسانها در فرآیندهای سازمانی میپردازد. اگرچه حوزه مدیریت عملیات تاحدی نقش مسائل انسانی را در تصمیمگیریهای عملیاتی در نظر میگیرد، در مدیریت عملیات رفتاری نقش مسائل انسانی و روانشاختی در طراحی، پیادهسازی […]
پنج اصل در طراحی خدمات
در این مقاله راهکارهایی برای طراحی خدمات ارائه میدهم که بر بهکارگیری اصول رفتاری استوار هستند. هدف از بهکارگیری این اصول آن است که المانهایی در طراحی خدمت در نظر گرفته شود که به افزایش اثربخشی بیشتر خدمات بیانجامد و به اهداف زیردست یابند: خدمات سازمان بهصورت کارا پیادهسازی شوند، تا حد امکان قابلیت مدیریت […]
چرا شرکتهای تولیدی در ارائه خدمات شکست میخورند؟
بخش خدمات در مقایسه با تولید سهم مهمی در پیشرفت اقتصادی جوامع امروزی ایفا میکند. در کشورهای توسعهیافته بخش اعظم تولید ناخالص داخلی و اشتغالزایی از طریق بخش خدمات صورت میگیرد. برای مثال ۷۸ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) ایالاتمتحده آمریکا در سال ۲۰۱۴ را بخش خدمات تشکیل داده است و بیش از ۸۰ درصد […]
محصول منعکس کننده معماری سازمان
در سال ۱۹۶۷ مجله کسبوکار هاروارد (Harvard Business Review) مقالهای را که توسط ملوین کانوی (Melvin Conway) ارائه شده بود، رد کرد. یک سال بعد مفهومی که او در پایاننامهاش ارائه کرده بود، به قانون کانوی (Conway’s Law) معروف شد. او در پروژههای تولید نرمافزار مختلفی شرکت کرده بود و متوجه یک پدیده شده بود: محصولات […]